‘ De luizenmoeder‘, wat een fantastische serie! Kijk je al? Zo niet, dan heb je er vast en zeker over gehoord, over die Nederlandse comedyserie die zich afspeelt in een basisschool. Ook al heb ik geen kinderen in die leeftijd, het lijkt mij herkenbaar, al is het dan met de nodige overdrijving. Ilse Warringa speelt de rol van Juf Ank, een échte juf en dat doet ze fantastisch.
Doordat situaties zijn uitvergroot, kun je ook heel mooi zien hoe communicatie soms (niet goed) verloopt. Als voorbeeld een fragment waarin juf Ank moeder Hannah behendig de klas uitwerkt.
In het fragment is te zien wat dominant gedrag in communicatie doet met de ander. Hannah zegt niets meer, laat alleen nog een voorzichtige glimlach zien.Van een gelijkwaardige situatie tussen twee volwassenen is hier absoluut geen sprake. Ook al is Hannah kinderpsycholoog, haar kennis van zaken zal juf Ank worst wezen. Hannah schiet als vanzelf in haar eigen kinderrol, met als resultaat dat ze als een klein meisje de klas wordt uitgezet.
Als kind leren we ons aan te passen aan anderen. Dat is een goede zaak, want anders zouden we nooit op goede voet met elkaar kunnen samenleven. Maar er is ook nog zoiets als het overaangepaste kind. Als jij als volwassene geneigd bent snel in die rol te schieten, ben je een pleaser; iemand die meestal (of zelfs altijd) de belangen van anderen zwaarder laat wegen dan die van zichzelf.
Die pleaser-rol, die is natuurlijk minder wenselijk. Daar kun je veel last van hebben. Misschien heb je een leidinggevende of een moeder of een buurvrouw die iets op zo’n manier weet te vragen dat je al ‘ja’ hebt gezegd voor je het goed en wel in de gaten hebt. En dat je achteraf ontzettend baalt omdat het weer ten koste gaat van jouw vrije tijd.
Als je het lastig vindt om ‘nee’ te zeggen of je grenzen te stellen dan vraagt dit om verder onderzoek. Want wat maakt het zo lastig om ‘nee’ te verkopen, in het algemeen of juist tegen een bepaald persoon? Wat gebeurt er met jou als deze persoon, deze juf Ank, je iets vraagt? Voel je je nog de volwassene die je al jaren bent? Waarschijnlijk zit er ergens diep van binnen een kind dat zijn best doet om aardig gevonden te worden.
Wat kun je doen om te voorkomen dat je opnieuw in die kind-rol, die pleaser-rol terechtkomt? Dat je de communicatie volwassen houdt, op het niveau van twee gelijkwaardige partijen?
Vraag in ieder geval om bedenktijd. Zeg dat je er even over nadenkt en dat je er op terugkomt. Dat geeft je de tijd om rustig te bekijken of je aan het verzoek kan voldoen. Deze vertraging is niet alleen een praktisch instrument, waarmee je louter kostbare bedenktijd wint, maar laat de ander ook op een onbewust niveau zien dat je jezelf respecteert.
Tijd om zo voor jezelf op te komen! Ik zag afgelopen zondag dat het Hannah al veel beter afging.
Voor de kenners…. Nancy zou ook wel wat assertiviteit kunnen gebruiken 😊
